Vojta Terapi, refleks hareketin gelişimsel kinesiyolojisi ve
ilkelerine dayanan dinamik bir nöromüsküler tedavi yöntemidir. Bu yöntemin
merkezi sinir sistemi ve kas-iskelet sistemi bozuklukları olan hastaları tedavi
etmesi beklenir.
Vojta refleks sürünme ve dönme için sırtüstü ve yan
pozisyonlarda 18 tetik nokta belirlemiştir. Bu refleks hareketlerin düzenli
şekilde uyarılmasıyla merkez sinir sisteminde normal gelişim sağlanabileceği
öne sürülmektedir. Bu terapi ile çocuk anormal hareketler yerine normal hareket
paternlerini öğrenebilir.
Vojta terapi evde anne tarafından günde 4-5 kez yapılmalı ve
bir yıl içinde sonuç alınamayan vakalarda terapi durdurulmalıdır.
Vojta Terapi Temeli:
Postural ontogenez
Motor ontogenez
Anormal postural refleksleri düzeltmek (özellikle erken
dönemde)
Tetik alanlara manuel basınçla refleks paternleri uyarmak.
Vojta’ya göre serebral palsili çocukta hareketin başlama ve
bitişi anormal postürde olur.
Vojta normal postürde normal aktif hareket yaptırılabilirse
MSS’nin anormal hareket paternlerinin normal hareket paternleriyle yer
değiştireceği görüşünü savunmaktadır.
Tedaviye mümkün olduğunca erken başlanmalıdır.
Vojta tekniğinde, motor fonksiyonların değerlendirmesi ve
çocuğun gelişimi için 7 postural refleks tanımlanmıştır:
Vojta refleksi
Traksiyon refleksi
Peiper refleksi
Vertikal collis
Horizontal collis
Landua refleksi
Axillar asma cevabı
Refleks paternleri, kas aktivitesi, denge ve düzeltme
reaksiyonları da not edilir.
Refleks emekleme, 3 pozisyonda (başlangıç, orta, bitiş)
dokunma, basınç uygulama, germe ve agonist kaslara refleks zonlardan veya tetik
noktalarda direnç uygulayarak ortaya çıkarılır.
Refleks emekleme ve dönmeyi fasilite etmek için humerus iç
epikondili, femur iç kondili, radius
distal ucu, kalkaneus gibi 9 adet ana uyarı noktaları ve SIAS, akromion,
skapula alt ucu, gluteal bölge gibi yardımcı uyarı noktaları vardır.
Ana noktaların uyarımı periostun, yardımcı noktaların
uyarımı ise kasların gerimi ile sağlanmaktadır.
Hasta yakınları eğitilir.
Erken dönemde ayda 2-4 kez, ilerleyen yaşlarda 4-6 haftada bir değerlendirme yapılır.