Hipoterapi, atın çok boyutlu hareketini kullanarak uygulanan
tedavi yöntemine verilen isimdir. Eski Yunanca’da “ Hippos”,
at anlamına gelmektedir. Tarihsel olarak, atın tedavideki yararları MÖ.
460 yıllarında fark edilmiştir. 1950'lerden itibaren yoğun olarak kullanılan,
bugün yurtdışında da özel Hipoterapi merkezlerinde Fizyoterapistlerin
kontrolünde uygulanan Hipoterapi ülkemizde de oldukça popüler bir tedavi
yöntemidir.
Hipoterapi, fizik tedavi seansı alan hastalara destek
amacının yanı sıra zihinsel ve bedensel engelli hastaların algı ve fiziksel
fonksiyonlarının geliştirilmesine katkı sağladığı için ilaç tedavisi, cerrahi
ve rehabilitasyon gibi asıl tedavi yöntemlerinin alternatifi olarak değil,
destek bir uygulama olarak önerilir.
Bir at dakikada yaklaşık yüz titreşimsel sinyali biniciye
aktarabilir.
Böylece refleks düzeyde, binicinin hemen hemen tüm kas
grupları çalıştırılmış; ince motor becerilerinin gelişimi uyarılmış; karmaşık,
hassas ve net hareketlerin oluşumu sağlanmış olur.
Atın dinamik hareketi hastanın sinir sistemini organize
ettiği için vücudun çevreye karşı nasıl uyum sağladığı konusunda bir algı ve
farkındalık oluşur,
Atın yürüyüşünün çok boyutlu salınma ritmi; normal yürüme
siklusunda oluşan pelvik hareketlere benzemekte ve hastanın pelvis kuşağına
normal bir yürüyüşten iki kat daha etki etmektedir. Böylece hastadaki duyusal
girdiyi artırmaktadır.
Atın sıcaklığı, insan sıcaklığına nazaran 1,5-2 C° daha
yüksektir. Bu yüzden bir gevşeme tekniği olarak da görev görür.
Sıcaklık sayesinde binicinin iç organların aktivitesini
uyaran belirli kas refleksleri de aktif hale gelir. Bu yüzden Hipoterapi,
gastrointestinal sistem hastalıkları, kardiyovasküler sistem hastalıkları,
poststroke (felç sonrası) tedavi gibi çok daha farklı alanlardaki tedaviler
için de alternatif olarak kullanılır.
Doğru yürüyüş paternini geliştirir.
Pelvik ve lumbal bölge eklemlerinin mobilitesini artırır.
Baş ve gövde kontrolünü artırarak, postürü geliştirir.
Denge reaksiyonlarını uyararak, gövde dengesini geliştirir.
Hareketler arası koordinasyon ve konsantrasyon sağlanır.
Kas tonusu arttırılarak, kas kuvveti geliştirir.
Eklem hareketliliğini geliştirir.
Kalp-damar sistemini geliştirir, metabolizmayı uyarır.
Solunum sistemini geliştirir.
Spastisiteyi ve kontraktürleri azaltır. Patolojik
refleksleri azaltır veya ortadan kaldırır.
Mesane kontrolünü geliştirir, bağırsağın itme hareketlerini
uyararak bağırsak problemlerini azaltır.
Sosyal iletişimi ve konuşma becerisini geliştirir.
Kendine güven duygusunu geliştirir.
Kas ve İskelet Sistemi Hastalıkları
Multiple Sklerosis
Down Sendromu
Skolyoz
Serebral Palsi
Otizm
Hiperaktivite
Psikolojik Bozukluklar
Duyma Bozuklukları
Mental Retardasyon
Omurilik Yaralanmaları
Öğrenme ve Konuşma Bozuklukları
Gelişim Anomalileri
Obezite
Yaş grupları ve uygulanacak olan tedavinin özelliğine göre
Fizyoterapist, Dil-Konuşma Terapisti, Psikolog gibi sağlık profesyonellerine
danışılmalı ve yardım alınmalıdır.
Hipoterapi dersleri, teknik donanımı olan binicilik
tesislerinde uygulanır.
Binicilik eğitmenleri, aldıkları eğitiminden sonra
Fizyoterapist tarafından hazırlanan programı uygularlar. Farklı yaş
gruplarındaki çocuklar için gerek engelleri kaldırma yönünde gerekse tedavi
yönünde oldukça yararlı bir tedavi yöntemidir.
Ayrıca çocuklar da bunu bir terapi seansı olarak değil de
bir oyun olarak algıladıkları için oldukça keyifli vakit geçirmektedirler.