Beden veya vücut psikoterapisi,
duyguların zihnin ve fiziksel bedenin birbirini etkileyerek çalıştığını savunmaktadır.
Kişinin iç dünyasında yaşadığı her şey bedenine yansımaktadır. Beden ile zihin
etkileşim halindedir bu nedenle duygusal veya mental problemler bedene
yansıyarak rahatsızlık haline gelmektedir.
Beden
terapisi Freud’un öğrencileri ve aynı dönemde çalışmış olan Wilhelm Reich’ın
araştırmaları ile başlamıştır. Freud ifade edilmeyen insanın içinde yaşadığı
duygular, bastırılan duygu ve düşünce ve hisler bedende gerginlik ve kilitlenmelere
yol açtığını ortaya koymuştur. Bu oluşan problemlere analitik ve zihin odaklı
yaklaşımla çözüm yollarını aramıştır. Reich’ e göre beden terapisi düşüncelerimiz,
duygularımız ve davranışlarımızın bedende nasıl açığa çıktığına, bedeni nasıl
yönlendirip etkilediğine ve beden vasıtasıyla nasıl dönüştürebileceğimizi inceleyen
bir disiplindir. Bu terapinin temelinde analitik psikolojik kuramın karakter
yapı anlayışı vardır. Reich bu durumu karakter zırhı olarak tanımlar. Bu durumun
psikolojik savunma sisteminin bedendeki izdüşümü olarak bir zırh gibi kas
gerginlikleri veya daha fraklı semptomlar olarak kendini gösterdiğini açıklamaktadır.
Beden
terapisi ruh ve bedenin birbirinden ayrılamayacağını savunmaktadır. Kişinin hayatını duygusal, zihinsel, ruhsal ve
sosyal yönden birbirini nasıl etkilediğiyle ilgilidir. Bu terapiye göre kişinin nedensel rahatsızlığında
ve pek çok bozuklukta kişi kendi bedenini ihmal eder. Duygularını bastırır ve hisleri
tıkanır. Bu tıkanıklık nedeniyle bedende öfke oluşturur ve hastalıklara sebep
olur. Sonrasında kişi kendini hastalanmış hissedebilir. Bu sorunların kaynağı
olarak gelişim sürecinde deneyimlenmiş ihmal ve ihlal sonucunda oluşmuş travma
olarak görülür. Psikolojik rahatsızlıkların kendi içindeki güçle çözülmesi gerektiğini,
kişilerin duygularını beden diliyle ifade edip bastırılmış duygu ve tıkanıkları
gidererek bütüncül yaklaşıma davet eder. Tedavinin odak noktası bedene yoğunlaşıp
vücudun nasıl hissettiğidir. Bedensel farkındalığa ulaşmak için gevşeme,
meditasyon, yoga, bedeni ve zihni uyarıp rahatlatan teknikler kullanılarak
bilinçaltına ulaşılır. Var olan psikolojik veya psikosomatik rahatsızlıkların
kaynağına inilir ve çözüm yolu aranılır. Korku, öfke, endişe gibi
duygular su yüzüne çıkartılır, bunlarla yüzleşilmesi sağlanır ve bu gibi
duyguların bedende ne gibi etkileri olduğu deneyimlenir. Beden terapinin kullanıldığı durumları
şu şekilde sıralayabiliriz:
Kaygı bozuklukları
Travma sonrası stres
bozuklukları
Yoğun strese maruz kalan kişilerde
Nevrotik yapıya sahip
kişilerde
Obsesif kompülsif
bozuklukta
Depresyon
Cinsel işlev bozukluklar
Psikosomatik bozukluklar
Panik atak
Madde bağımlılığı (alkol, uyuşturucu)
Yeme bozuklukları
Psikolojik denge bozuklukları
Borderline bozukluklar