Dil ve konuşma
terapisi, bireylerin dil ve konuşma performanslarını etkileyen tüm bozukluklara
yönelik yapılan çalışmalardır. Burada dil ve konuşmayı birbirinden ayırmak
gerekir.
Kekemelik, artikülasyon bozuklukları ve hızlı bozuk konuşma gibi problemler konuşmayla ilgili problemlerken; afazi, özgül dil bozukluğu, dil gecikmesi gibi problemler dille ilgilidir. Dil ve konuşma terapisi süreci tüm bu konuşma bozukluklarına yönelik yapılan müdahaleleri kapsıyor.
Dil Ve Konuşma Terapisi Nasıl Yapılır?
Dil, iletişim, konuşma ve yutma bozukluklarının
rehabilitasyonunu sağlayan dil ve konuşma terapisi bu alanda uzman terapistler
tarafından uygulanmaktadır.
Dil ve konuşma terapisi; artikülâsyon bozukluğu, ses
problemleri, gecikmiş konuşma, kekemelik, dil ve konuşma bozuklukları, yutma
problemleri gibi durumlarda gereklidir.
Dil ve konuşma terapisi nasıl yapılır sorusu hangi sorundan
nasıl bir dil ve konuşma bozukluğu yaşandığına bağlı olarak değişecektir. Aynı
zamanda otizm, down sendromu gibi hastalıklardan ya da işitme engeline bağlı
ortaya çıkan konuşma bozuklukları da dil ve konuşma terapisi gerektirmektedir.
Dil ve konuşma terapisi hem erişkinlere hem de çocuklara
uygulanabilmektedir. Dil ve konuşma bozukluklarının neden kaynaklandığı, terapi
sürecini de belirleyecek olan en önemli faktördür.
Konuşma Terapisi Kaç
Yaşında Başlar?
Dil ve konuşma terapisine gidenler için bir yaş alt sınırı
yok. Konuşma terapistinin çalışmalarını sürdürebileceği her yaştaki çocukla
uygulama yapılabilir. Küçük yaş çocuklarda terapiye yönelik hedefler sıklıkla
oyun içerisine yerleştirilerek çalışılır.
Dil ve konuşma bozukluklarında ne kadar erken müdahale
edilirse o kadar iyi. 2.5 yaşından sonra çocukların sözcük dağarcığı hızla
gelişiyor. Bu nedenle 3 yaş öncesi başlayan tedavi ile çocuğun gelişimsel
eğrisini değiştirmek erken müdahale sayesinde mümkün oluyor.
Konuşma Terapisi Ne
Kadar Sürer?
Bozukluktan bozukluğa ve kişiden kişiye terapi süresi bir
hayli değişir. Tek seansta çözülebilecek dil ve konuşma sorunları olabileceği
gibi aylar hatta yıllar boyu sürebilen konuşma terapisi süreçleri de mevcuttur.
Dil terapisine gidenler duygusal ve sosyal açıdan nasıl
faydalar görüyorlar, bunlardan da bahsedelim.
İnsan çok karmaşık ve çok yönlü bir varlık olduğunda dil ve
konuşma bozuklukları ne yazık ki zaman içerisinde farklı sosyal ve psikolojik
sorunlara zemin hazırlayabilmektedir.
Beğenilme isteği, mükemmeliyetçilik, bir gruba ait olma
arzusu vb. pek çok insani güdü, dil ve konuşma bozukluklarının olduğundan daha
karmaşık bir soruna evrilebilmesine zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle bu
problemlerin geç kalınmadan çözülmesi ya da kabullenilmesi çocuğun duygusal ve
sosyal dünyası açısından büyük önem taşır.
Çocuklarda Dil Ve
Konuşma Terapisi Yöntemleri.
Dilin gelişimine yönelik olarak dil müdahale faaliyetleri
çocuklara kelimeleri doğru telaffuz etmeleri için yardımcı olmaktadır. Dil
müdahale faaliyetlerinde çocuklarla oyun oynama, konuşma gibi etkinlikler yer
almaktadır. Artikülâsyon terapisi ise uygun olan hece ya da seslerin
üretilmesinde çocuklara yardımcı olacak etkinlikleri kapsar. Oyunlarla dil hareketleri
öğretilmeye çalışılır.
Motor beceriler, beslenme ve yutmaya yönelik uygulanan
terapide ise yüz, dil, dudak ve çene egzersizleri ile rahat konuşmaya yardımcı
olunur. Ağız ve çevresindeki kasların etkinliğini arttırmaya yönelik terapi
etkinlikleri yine oyunlar ve çocukların ihtiyaçlarına uygun yöntemlerle
uygulanır.
Her çocuk özel olduğundan dil ve konuşma terapisi nasıl
yapılır sorusunun cevabı da çocukların sorunlarına ve ihtiyaçlarına göre
değişecektir.
Dil ve Konuşma
Terapistinin Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
Hastalığın türüne göre dil ve konuşma terapistinin
sorumlulukları değişiklik göstermekle birlikte genel görev tanımı şu başlıklar
altında toplanabilir;
Konuşma ve iletişim zorluğunu veya bozukluğunu tanımlamak,
Problemin kaynağını tespit etmek,
Hastanın iyileşmesini sağlamak için birebir veya gruplar
halinde çalışmaya uygun bir tedavi programı hazırlamak,
Doktor, fizyoterapist, öğretmen, aile üyeleri ve bakıcılar
ile iletişim kurmak,
Bireyler, gruplar veya ailelerle kontrollü terapi seansları
düzenlemek,
Hastanın bakımından sorumlu olan kişiye, tedavi programının
uygulanma yöntemleri konusunda bilgilendirmede bulunmak,
Tedavi programının ilerleyişini gözlemlemek,
Danışanlara işaret dili, dudak okuma ve ses iyileştirme de
dahil olmak üzere daha etkili iletişim teknikleri öğretmek,
Dil, çene, yüz kasları ve solunum mekanizmalarını kontrol
etmek veya güçlendirmek için kişilere tavsiyelerde bulunmak,
Her yaştan insanla ilişki kurmak, hastaları motive etmek ve
onların güvenlerini kazanmak,
Hasta bilgileri ve vaka notlarını kaydetmek,
Müşteri mahremiyetine sadık kalmak
Dil Ve Konuşma
Bozukluğu Egzersizleri.
Dilin aktivitesini arttıracak olan dil ve konuşma bozukluğu
egzersizleri arasında; dil egzersizleri, dudak egzersizleri, yanak egzersizleri
ve çene egzersizleri yer alıyor. Dilde kullanılmayan noktaların
geliştirilmesini sağlayan bu egzersizler dil kaslarını güçlendirmektedir. Dil
ve konuşma bozukluğu tedavisinde hastanın kendine güvenmesi oldukça önemlidir.
Dil ve konuşma terapisi nasıl yapılır sorusunda belirtmemiz
gereken bir nokta da hasta ve uzman arasında güven ilişkisinin yaratılmasıdır.
Dil ve konuşma bozukluğu yaşayan kişilerde ilerleme kaydetmenin ilk ve temel
aşaması terapiye gelen kişi ve uzman terapist arasında güven ilişkisinin
oluşturulmasıdır.
