Hidroterapi, en genel anlamıyla su ile yapılan tedavi
anlamına gelmektedir. Fizyoterapinin alt dallarından biri olan hidroterapi,
geniş uygulama alanına sahiptir. Hastalık türüne göre çeşitli hidroterapi
yöntemleri bulunmaktadır. Hidroterapi, tarihte ilk yaygınlaştığı dönemlerde
sadece kas ağrılarını hafifletmekte kullanılmaktaydı. Günümüzde hidroterapi
havuzlarında ilgili terapist gözetimiyle yetişkinlerin ve çocukların, farklı
iskelet ve kas sistemi rahatsızlıklarında tedavi niteliğinde kullanılmaktadır.
Hidroterapinin iç ve dış hidroterapi olmak üzere temelde iki çeşidi bulunmaktadır. Dış hidroterapi yöntemleri daha geniş bir kullanım alanına sahipken ve daha sık kullanılırken, iç hidroterapi yöntemleri yalnızca bağırsak temizliğinde ve kadınların genital sisteminin temizliğinde kullanılmaktadır.
Hidroterapinin Faydaları Nelerdir?
Hidroterapi, çeşitli nedenlerle hem çocuklarda hem de yetişkinlerde ortaya çıkan fiziksel
bozuklukları tedavi etmektedir. Sportif yaralanmalar, iskelet sistemindeki
fonksiyon bozuklukları, hareket kısıtlamaları olan kas bölgeleri, doku ve eklem
zedelenmeleri ve felç geçirmiş olan hastalar için önerilen hidroterapi, ilaçsız
bir tedavi yöntemi sunmaktadır.
Rahatsızlıkların semptomlarına göre belirlenen hidroterapi süreçleri, yüksek
oranda başarı ile sonuçlanmaktadır.
Hidroterapi ile doğal yöntemler kullanılarak hissedilen
ağrı, ödem ve yorgunluk hafifletilir. Aynı zamanda eklemlerin rahatlamasını,
kas yapısının güçlenmesini ve esnekliğinin artırılmasını sağlamaktadır.
Hidroterapi, hastaların daha sağlıklı bir vücut yapısına sahip olması için sık
önerilen bir tedavi türüdür.
Suyun sağlık amacı ile kullanıldığı hidroterapide, terapist
ile birlikte havuz tedavisinden yararlanılır. Tedavi çeşidine ve yöntemine göre
hastaya pasif aktiviteler, masaj uygulamaları, egzersiz ve açma germe
hareketleri yaptırılmaktadır. Terapist genellikle hidroterapi havuzlarının orta
alanında yer almaktadır. FTR uzmanı ile belirlenen hidroterapi yöntemine göre
her hastaya özel egzersiz programı belirlenmektedir. Bu program çerçevesinde
hastanın havuz tedavisi sürdürülmektedir.
Hidroterapi uygulamalarında birden fazla yöntem
uygulanabilir. Bu yöntemler birbirinden farklı koşullarda uygulanabilir ve farklı
amaçlara yönelik olabilir.
Başlıca hidroterapi
yöntemleri:
Su Aerobiği
Su aerobiği uygulamasında, hastanın hemen tüm vücudu su
içerisinde olacak şekilde en az 27 °C, en fazla ise 35 °C sıcaklığı bulunan
terapi havuzunda aerobik egzersizleri uygulanır. Su yoğunluğunun sağladığı
dirençten yararlanarak yapılan su aerobiği, kalp direncini yükseltmek isteyen,
akciğer kapasitesini artırmak ve tansiyon
değerlerini dengelemek isteyen kişilerde uygulanır. Aynı zamanda çeşitli kol ve
bacak kaslarının yumuşaması ve hareket kabiliyetinin artırılmasına da yardımcı
olur. Kronik eklem ağrıları için de son derece faydalı olan su aerobiği her
yaştan hastanın tedavisinde rahatlıkla kullanılabilen bir hidroterapi
yöntemidir.
Derin Su Koşusu
Özellikle sporcular için kullanılan bir yöntem olan derin su
koşusu hidroterapisi, sportif yaralanmalar için faydalı bir tedavi çeşididir.
Genellikle kayış ya da yelek kullanılarak baş bölgesini suyun üzerinden
desteklemekle birlikte yaptırılmaktadır. Ritmik aktivitelerin ve akuatik
egzersizlerin yapıldığı derin su koşusu tedavisine, profesyonel atletler de
katılabilir. Derin su koşusu yöntemi, çocukların motor becerilerinin gelişimi
için de uygulanan bir tedavi türüdür.
Kolon Hidroterapisi
Kolon hidroterapi, vücuttaki biriken mukus ve gaz
salgılarını uzaklaştırmak için başvurulan bir yöntemdir. Kolon hidroterapiye
sadece arınma için başvurulabileceği gibi, ishal, parazit, bağırsak sendromu,
egzama, gaz, hemoroid, kabızlık ve çeşitli cilt problemleri gibi
rahatsızlıkları bulunan kişiler de tedavi görebilmektedir. Kolon hidroterapisi
esnasında tüm kolon su ile doldurulur ve masajla beraber vücuttaki toksik
maddelerin atılması sağlanır. Özellikle bağırsak sorunları için son derece
etkili bir yöntemdir.
Isı Kontrollü
Hidroterapi
Isı kontrollü hidroterapi yönteminde, tedavi havuzu belirli
sıcaklıklarda ayarlanarak, kas ve eklemlerin yumuşatılması, vücudun
rahatlaması, sakatlanmalarda sorunlu bölgenin daha acısız ve ilaçsız olarak
iyileştirilmesiyle klinik tedaviye ek bir yöntem oluşturmaktadır. Kan akışını
hızlandıran, vücuttaki hücreleri canlandıran ve sıcaklığı kademeli olarak
artırılarak 37.5 °C dereceye yükseltilen ısı kontrollü hidroterapi, fizik
tedavi gören hastalara, tekrar eden ve hareket kısıtlamasına sebep olan
sakatlıklarda ve felç sonrası iyileşme sürecinde sıklıkla tercih edilmektedir.
Su Masajı
Su mesajı hidroterapisi de diğer yöntemler gibi pek çok
yarar sağlamaktadır. Anksiyete bozukluğu, kronik ağrılar, bağırsak sorunları,
hamilelik ağrıları gibi vücudu hem psikolojik hem de fiziksel olarak rahatlatan
su masajı, kalp rahatsızlıkları bulunan kişilere ve tansiyon hastalarına
önerilmemektedir. Su altı masajda su jeti ve su püskürtme cihazı kullanılarak
vücudun hemen her bölgesi masaja dahil edilmektedir. Vücuttaki ağrıları yüksek
ölçüde dindiren ve rahatlamayı sağlayan su masajında terapi havuzu ortalama
sıcaklıktadır.
Hidroterapi, özel olarak kullanılan terapi havuzlarından
gerçekleştirilmektedir. Sıcaklık kontrolü sağlanan terapi havuzları son derece
steril ve dezenfekte haldedir. Her hasta sonrası temizlenen ve temiz bir su ile
yeniden doldurulan hidroterapi havuzlarının en ve boy standardı
bulunmamaktadır.
Hidroterapi Havuzu
Hidroterapi uygulamalarının tamamı terapi havuzu içerisinde
yapılmaktadır. Havuz ortası terapist için ayrılmış bir boşluğa sahiptir.
Hidroterapi çeşitlerine göre havuz derinliği değişerek en fazla 1,5 metre
derinlikte bulunur. Yüzme havuzları kadar büyük olmayan hidroterapi havuzlarında
su sıcaklığı, uygulanan yöntem ve hastaların hastalıklarına göre farklılık
göstermektedir.
Hidroterapi havuzları, çocuklar ve yetişkinler için ayrı
olarak kullanılmaktadır. Genellikle dikdörtgen veya kare şeklinde bulunan
hidroterapi havuzlarında en önemli faktör hijyendir. Özellikle iç hidroterapi
yöntemlerinden sonra hem hidroterapi cihazları hem de havuzu özenle dezenfekte
edilmelidir.
Hidroterapi yöntemlerine göre kullanılan cihazlar farklılık göstermektedir. En yaygın kullanılan hidroterapi cihazları arasında sualtı jetleri, isviçreli duş modeli, vichy duş modeli, termal kapsüller, scotch hortumlar ve kolon cihazı yer almaktadır.
Su altı jetleri hemen her hidroterapi küvetinin ve havuzunun
zemininde yer alan, düşük ve orta şiddetli masaj uygulaması sağlayan
cihazlardır.
İsveçli duş modelinde duş ünitesi üçgen veya yuvarlak olarak
tasarlanmıştır. Ünite gelen suyu üç ya da daha fazla yerden dağıtmaktadır.
Vichy duş modeli, hastanın yatarak tedavi edildiği ve tüm
tedavi yöntemlerinde kullanılabilen bir cihazdır.
Termal kapsüllerin ünitesinde birden çok cihaz yer
almaktadır. Ünitenin içerisinde genellikle vichy duş cihazı, aromaterapi
difüzörü ve küvet bulunmaktadır.
Scotch hortumlar, jet hortum olarak da bilinmektedir. Scotch
hortumlar su püskürtme özelliği ile masaj yaparak hastaya uygulanmaktadır.
Kolon cihazı hidroterapide kolon temizliği için kullanılan
bir cihazdır. Kolon makinası uygulanacak basıncın ayarlanabildiği, 22 °C ile 40
°C derece arasında sıcaklık ayarının yapılabildiği bir hidroterapi cihazıdır.
Kasların Gevşemesine
Yardımcı Olur
Hidroterapi yöntemleri, kasların ve dokuların dinlenmesine
yardımcı olarak onları gevşetir. Böylece kas ve eklemlerde gevşeme meydana
geldiği gibi kas hareketlerinde de düzelme görülebilir.
Metabolik
Aktiviteleri Düzenlemeye Yardım Eder
Sindirim faaliyetlerini düzenleyici etkisiyle bilinen
hidroterapi, vücudun metabolik hızını arttıran bir etkiye sahiptir. Bu nedenle
hidroterapi yöntemleri, sindirim sistemindeki sıkıntılar için de
kullanılabilir. Hidroterapi uygulamaları ile vücut detoks etkisi sunarken
sindirimi de kolaylaştırır.
Bağışıklık Sisteminin
Güçlenmesine Katkıda Bulunur
Hidroterapi tedavileri, vücutta denge sağlayarak bağışıklık
sisteminin güçlenmesine katkıda bulunur. Özellikle kolon temizliğinde
kullanılan hidroterapi yönteminin bağışıklık üzerinde ciddi olumlu etkileri
bulunur.
Fiziksel Ağrıların
Giderilmesine Yardım Eder.
Suyun kaldırma kuvveti, eklemdeki fazla baskının azalmasına
yardımcı bir özelliğe sahiptir. Dolayısıyla hidroterapi yöntemi, kaslara
yapılan baskıdan kaynaklanan fiziksel ağrıların giderilmesinde oldukça
etkilidir. Hidroterapinin aynı zamanda endorfin ve adrenalin hormonunu da
destekleyici bir özelliği vardır. Bu da yine ağrıları azaltmaya yardımcı bir
durumdur.
Rahatlatıcı Bir
Özelliğe Sahiptir.
Hidroterapi tedavi yöntemleri, kasları gevşeterek fiziksel
bir rahatlama sağladığı gibi stres seviyesini de azaltmaya yardımcı bir
özelliğe sahiptir. Dolayısıyla hidroterapi, ruh halini de iyileştirmeye yardım
eden bir uygulamadır. Öyle ki evimizde sıcak su dolu bir küvette oturmak bile
rahatlatıcı bir etkiye sahiptir diyebiliriz.
Kasların Güçlenmesine
Yardımcı Olur
Hidroterapi yöntemleri, suyun direnç özelliği sayesinde kas
gücünün ve dayanıklılığının güçlenmesine yardımcı olan bir etkiye sahiptir.
Hidroterapi uygulamaları sayesinde kişinin kasları güçlenerek hareket yeteneği
gelişir.
Kan Dolaşımının
İyileşmesine Yardımcı Olur.
Sıcak su ile yapılan hidroterapi yöntemlerinde vücut ısısı
yükselir. Bu nedenle kan dolaşımı da hızlanır. Hızlanan kan dolaşımı sayesinde
oksijen kapasitesi artar böylece vücut dengeye ulaşır. Öte yandan düzenli
olmayan bir kan dolaşımındaki en küçük bir problem, vücudun bütününü
etkileyebilir
Hangi Durumlarda
Hidroterapi Yapılmamalıdır?
Hidroterapi
kontrendikasyonları:
Açık yara bulunması durumunda,
Duyu kaybı olması durumunda,
Gebelik durumunda,
Ateş veya enfeksiyon riskinin taşınması durumunda,
Hidrofobi rahatsızlığı bulunması durumunda,
Mental sorunların bulunması durumunda,
Hipertansiyon bulunması durumunda,
Kanser hastalığı ve tedavisi durumunda,
Kardiyovasküler hastalıkların bulunması durumunda.