EMDR, Türkçe açılımıyla Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme, güçlü bir psikoterapi yaklaşımıdır. EMDR’nin gelişimi 1987 senesinde, Dr. Francine Shapiro’nun göz hareketlerinin rahatsız edici düşüncelerin şiddetini azaltabildiğini keşfetmesiyle başladı.
Beyin, her yeni deneyimle birlikte kendisine ulaşan duygu,
düşünce, ses, koku gibi bilgi kaynaklarını işler ve öğrenme için işlevsel hale
getirir. Bu sistem sağlıklı çalıştığı
zaman öğrenme gerçekleşir.
Travmatik ve olumsuz olaylar bu bilgi işleme sisteminde
bozulmaya sebep olur. Dolayısıyla yeni bilgiler işlenemez, işlevsel bilgi
ortaya çıkmaz ve öğrenme gerçekleşemez.
İşlenmeyen bilgiler, oldukları hali ile depolanır.
Böylelikle kişi izole kalmış anıları tetiklendiğinde, sanki o anıyı tekrar
yaşıyormuş gibi etkilenir. EMDR
terapisi, bu izole kalmış ve işlenmemiş anıları, olumsuz duygu ve davranışların
temeli olarak görür.
İşlenmeyen anılar, geçmişte yaşanan büyük kazalar, savaş,
kayıplar vb. olabildiği gibi çocukluk döneminden kalan travmalar veya günlük
hayatta yaşanılan olumsuzluklar da olabilir.
EMDR therapy, beynin bozulmuş olan mekanizmasının tekrardan
çalışmasını, izole olmuş, işlenmemiş anının işlenmesini sağlar. Böylelikle
öğrenme gerçekleşir ve anının kişi üzerindeki travmatik etkisi azalır.
EMDR terapisi kısa sürede sonuç veren, sorunu kaynağından
çözdüğü için kalıcı etki sağlar. Kişinin sorununu çözdüğü gibi gelecekle de
çalıştığı için yaşam kalitesini arttırır.
Bir ya da birkaç korkunuzu aşmanızı sağlar.
EMDR, olaylara/durumlara farklı bir perspektiften görmenizi
sağlar.
Uzun süredir kayıp olan anılarınızı geri getirir.
EMDR beyninizdeki nöronları etkiler ve geçmişteki anıları
geri getirmenizi sağlar. Uzun zamandır unutulmuş küçük ayrıntıları
hatırlayarak, çocukluk evinizde tekrar yürüdüğünüzü hayal ettirir.
Geçmişteki duyguları hissetmenizi ve onlarla baş etmenizi
sağlar.
EMDR, geçmişte tam olarak işlenmemiş olan düşünce ve
duygularınızı kabul etmenize yardımcı olur.
İlişkileriniz değiştirir, geliştirir.
EMDR, geçmişiniz ve günümüzdeki sorunları temizlemenize
yardımcı olurken, çevrenizdeki insanlarla ilişkilerinize odaklanmak için daha
çok enerjiniz olur. Terapi sonrasında başkalarıyla güvenli ilişkiler kurmanızı
sağlar.
Geçmişinizi geride bırakabileceğinizi gösterir.
Özellikle travma söz konusu olduğunda, EMDR travmatik, kötü
anıları normal, günlük anılara dönüştürüp, kabul etmenizi sağlar. EMDR
tedavisi, hayatınızı çok olumlu ve kalıcı bir şekilde değiştirmenize yardımcı
olur.
EMDR’ye göre beyin, fizyolojik temelli bir sistemle, her
yeni deneyim aracılığı ile kendisine ulaşan bilgiyi işler ve işlevsel hale
getirir. Duygu, düşünce, duyum, imge, ses, koku gibi bilgilerin işlenip
ilişkili anı ağlarına bağlanarak bütünleşir. Böylece yaşanılan deneyimle ilgili
öğrenme gerçekleşir. Edindiğimiz bilgiler gelecekte tepkilerimizi uygun bir
şekilde yönlendirmek üzere depolanmış olur.
Bu sistem normal çalıştığında ruh sağlığını ve insan
gelişimini öğrenme yoluyla desteklediği için adaptif, uyumlu bir mekanizma
olarak kabul edilir.
İnsan hayatında yaşadığı doğal afetler, kazalar, kayıplar,
savaş, taciz, tecavüz gibi önemli travmaların yanı sıra, başta çocukluk çağı
olmak üzere her yaşta yaşanan ve etkisi travmatik olan her tür yaşantı; günlük
hayatta yaşanan olumsuz olaylar, şiddete maruz kalmada uygulanabilir.
Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme
terapisi hastalara yeni bakış açısının kazandırdığı pozitif inançlar ve olumlu
duygular ile kişinin kendisine, ilişkilerine, dünyaya bakışını da olumlu yönde
geliştirip kişisel gelişim sağlar.
1. Danışanın Geçmişi: Hastamızın ortaya koyduğu probleme
dair yaşantısal olaylar ele alınır.
2. Hazırlık:
Danışan terapi hakkında bilgilendirilir, uygulanma onayının alınması ve uygulamaya
hazır hale getirilir.
3. Değerlendirme:
Terapist, danışanın hedef anının belirlenmesi, bu anı ile ilgili bugünkü
negatif inancını ve duygularını, bedenindeki hislerini ve yerini ve arzuladığı
pozitif inancını belirlemesine yardımcı olur.
4. Duyarsızlaştırma:
Bu aşamaya danışanın anıyı temsil etmek üzere seçtiği resme odaklanması,
negatif inancını düşünmesi, negatif duygularını yaşaması ve tüm bunların
bedeninde yarattığı değişimi hissetmesi ile başlanır. Ardından danışan zihnini
serbest bırakır. İçeriğini veya nereye doğru gittiğini kontrol etmeden zihninden
geçen herşeyin farkına varır.
5. Yerleştirme:
Hastamızın pozitif inancını pekiştirmek amacıyla setler uygulanır.
6. Beden Tarama:
Hastamızın anısına dair kalan fiziksel ve somatik bir durum varsa yeniden
işlenmesi sağlanır.
7. Kapanış:
Terapist hastaya geri bildirimde bulunur, gerektiğinde rahatlatacak bazı
teknikleri uygular, seanstan sonra neler olabileceğini anlatır. Psikolojik
tepkileri hakkında kısa notlar almasını ister.
8. Yeniden
Değerlendirme: Bir önceki seansın değerlendirilmesi yapılır. Terapist
önceki seansta ulaşılmış pozitif sonuçların yerleşip yerleşmediğini kontrol
eder. Ayrıca hastasından gelen yeni verileri değerlendirir. Bu değerlendirmeler
sonucunda işlemleme süreci devam eder veya diğer anılarla çalışılmaya başlanır.
Hangi
Rahatsızlıklarda Uygulanabilir?
Depresyon
Panik Atak
Travmalar
Fobiler
Yas
Stres bozukluğu
Sınav Stresi
Motivasyon
Cinsel Sorunlar
Kronik Ağrılar
Somatik Bozukluklar
Aşk Acısı
Yeme Bozukluğu
Alkol, Madde Bağımlılığı
Okul fobisi
Cinsel ve/veya Fiziksel Taciz
Baş ağrısı, Migren
Kişilik Bozuklukları
Performans Arttırma
EMDR Terapisi EMDR eğitimi almış uzman Psikoterapist ile
yapılmalıdır.
Psikoterapist ile birlikte danışanın semptomları ve
sorunların kaynağı
olan anıları üzerine konuşulur.
Danışan ve psikoterapist gelecek için ortak hedefler belirler ve bu hedefler doğrultusunda tedavi
planı oluşturulur.
Danışan EMDR terapisi nasıl yapılır
ve nasıl uygulanır, ne
kadar sürer konularında
bilgilendirilir.
Terapist, danışanın kötü anısını
temsil eden bir resim aracılığıyla bu resme dair danışanın bugünkü
negatif duyguları, bedenindeki hisleri ve amaçladıkları
pozitif duyguları belirlemesine yardımcı olarak tedavisine başlar.
Danışan, negatif anıyı temsil eden resme odaklandıktan
sonra duyarsızlaştırma süreci başlar.
Danışan zihnini serbest bırakır ve bir yandan gözleriyle terapistin parmak hareketlerini takip ederken diğer yandan zihninden geçenlere
odaklanır.
Psikoterapist her aşamada, danışana rehberlik eder.
EMDR terapi süreci ve ne
kadar süreceği
kişiden kişiye
değişir. Kişinin olayları işleme süreci ve çalışılan travmanın boyutu
etkilidir.
Terapi, minimum 8 seans gerektiren bir terapidir. Kimi
travmalarda 8 seans yeterli olabilirken kimileri 20+ seans gerektirir.
Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma
ve Yeniden İşleme terapi ile kötü anılar
silinmemekte, kişinin kötü anıları öğrenme sürecine dahil edilip kişi üzerindeki etkisi azaltılmaktadır.