Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), sosyal-iletişimsel gelişimde yetersizlik, tekrarlayıcı davranışlar ve ilgilerle seyreden, erken çocukluk çağında başlayan bir nörogelişimsel bozukluktur. Bozukluk ayrıca sınırlı ve tekrarlayan davranış kalıplarını da içerir. Otizm spektrum bozukluğundaki "spektrum" terimi, çok çeşitli semptomları ve şiddeti ifade eder.
Otizmin birçok alt tipi vardır ve otizmli her bireyin kendine özgü güçlü yanları ve zorlandıkları alanlar olabilir.
Otizm gelişimini genetik ve çevresel faktörler etkiler. Bu hastalığa sıklıkla gastrointestinal bozukluklar, nöbetler ve uyku bozuklukları gibi tıbbi sorunlar eşlik eder.
Çevrelerine karşı kayıtsızdırlar,
İşitmiyormuş gibi davranabilirler.
Başkalarının farkında değilmiş gibidirler.
Göz teması kurmaktan kaçınırlar.
Bir grup bebekte uykusuzluk, huzursuzluk, uyku bozuklukları ve uyumsuz davranışlar gözlemlenir.
Bunlar genellikle huysuz olarak adlandırılan bebeklerdir.
Fiziki teması sevmezler,
Erken yürümez ve konuşmazlar,
Göz temasına çoğunlukla kayıtsız kalırlar,
Isimleri ile seslenince tepki vermezler.
Kucağa alma, sarılma gibi temaslardan ve hareketlerden hoşlanmazlar.
Gülümseme ve sosyal davranışlar sergilemezler,
Taklit yetenekleri zayıftır oyunları esnasında hikaye oluşturmazlar,
Yaşıtlarıyla oynamayı tercih etmez
Anne ve babaları yanlarından ayrıldığında tepkisiz kalırlar,
Bir şeyi göstermek için parmaklarını kullanmazlar. Herhangi bir şey çok fazla ilgilerini çekmez,
Konuşmaları anlamı olmayan seslerden oluşur kelimeleri sürekli tekrar ederler. Yaşıtları gibi konuşamazlar,
Beklenmedik zamanlarda el çırpar kendi çevrelerinde uzun süre dönerler. Beden hareketleri çoğunlukla anlamlı değildir.
Otizm tedavisinde uygulanan birçok terapi yöntemi bulunmaktadır. Bu terapi yöntemlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
ABA terapileri
otizmli bireyler için en eski, en kapsamlı ve kanıtlanmış tedavidir. ABA terapileri, diş fırçalama, otizmde tuvalet eğitimi, ayakkabı bağlama gibi günlük görevlerle ilgili belirli beceri ve davranışları öğretmeye odaklanan ödüllendirme temelli tam gün ya da çok yoğun uygulanabilen bir terapi eğitim sistemidir.
Fizyoterapi ve Ergoterapi otizmlilere için uygulanabilecek terapiler arsındadır. Yüzme eğitmenleri eşliğinde yapılan yüzmei fizyoterapi, ergoterapi, denge, egzersiz, spor gibi kaba motor beceri çalışmaları yapmak adaptasyonu sağlamada ve semptomları azatmada etkilidir.
Duyu bütünleme terapisi
Duyusal problemler bireyin çevre ile uyumunu azaltmakta yerinde davranışları sergilemesine engel olmaktadır. Bireyin hayata olan adaptasyonunu azaltmakta, günlük yaşam becerileri göstermesinde engel olmakta, akademik öğrenim sağlamasını güçleştirmekte ve öz bakımını yapmakta problemler yaşatmaktadır. Son dönemde yeni çalışmalar otizm nasıl tedavi edilir sorusuna yanıt vermektedir. Duyu bütünleme tedavisinin bütünleyici yaklaşımı ile birlikte bireyin davranışlarında düzelme kaydedilmekte ve öz benliğinin oluşumunu, kontrolünü sağlamaya yardımcı olabilmektedir. Belirtilen problemlerinin minimum seviyeye inmesi konusunda tedavi desteği sağlamaktadır.
Müzik terapisi
Müzik terapisi beraber şarkı söyleme, müzik aleti kullanma gibi etkinlikler yardımı ile uzman terapistler tarafından uygulanan terapi yöntemidir.
Müzik terapisi çocuğun, uzman terapistle ve diğer kişilerle duygusal bağ geliştirmesine yardımcı olur. Müzik aleti kullanmak, şarkı söylemek ya da dans etmek çocukta başarı duygusunun oluşmasını sağlayabilir.
Sanat terapisi
Sanat terapisinde; resim, seramik, heykel vb. plastik sanatların kişinin kendini ifade etmesine aracılık eder. Kişinin duygusal olarak mutlu olmasının sağlaması amaçlanır. Bireyin farklı yollarla açığa vuramadığı duygu ve düşüncelerinin sanatsal çalışmalarla açığa çıkmasını sağlamaya çalışır.
Drama terapisinin asıl amacı sahne sanatlarında bulunan rol oynama, öykü anlatma vb. faaliyetleri uygulayarak bireylerin duygusal gelişimlerine ve kendilerini anlatmalarına yardımcı olmaktadır. Drama terapisi uygulanırken olmayan hareketler de çeşitli yaratıcı davranışlara dönüştürülür. Terapinin asıl amacı ise kişinin yaratıcı zihnine ulaşmasına katkı sağlamaktır. Farklı oyun yöntemleriyle nesneleri araç olarak kullanarak, insanlarla kurulan ilişkiler geliştirilmeye çalışılır.
Otizmli çocuklara uygulanan tedavide çocuk ile hayvan arasında etkileşim kurulmaya çalışılır. Bu sayede duyusal açıdan gelişme sağlamak hedeflenir. Çok çeşitli uygulama türleri vardır. Bu terapilerle ilgili olarak devam eden çalışmalarda özellikle otizmli çocukların kaygı ve stres seviyelerinin azaltılmasında yararları olabileceği düşünülmektedir.
Ebeveynler ve diğer aile üyeleri, sosyal etkileşim becerilerini geliştiren, sorunlu davranışları yöneten ve günlük yaşam becerilerini ve iletişimi öğreten şekillerde çocuklarıyla nasıl oynanacağını ve etkileşimde bulunacağını öğrenebilirler.
Eğitim terapileri
Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar genellikle yüksek düzeyde yapılandırılmış eğitim programlarına iyi yanıt verirler. Başarılı programlar tipik olarak bir uzman ekibi ve sosyal becerileri, iletişimi ve davranışı geliştirmeye yönelik çeşitli etkinlikleri içerir. Yoğun, bireyselleştirilmiş davranışsal müdahaleler alan okul öncesi çocuklar genellikle iyi ilerleme gösterirler.