Bilişsel Davranışçı Terapinin Kullanımı
21 Ağu 2022 10:43

Önder Veli Göktaş

Bilişsel Davranışçı Terapinin Kullanımı

Bilişsel Davranışçı Terapi

Duygusal ya da davranışsal olarak zorluk yaşanan durumlarda düşünce, duygu ve davranış arasında kurulan ilişkinin bazı yanlış inanışlara yol açtığını ve bireyi bu yönde şartlanmaya/koşullanmaya ittiğini söyler.

Birey, bu inançları sebebiyle sevilmediğini, değer görmediğini ya da başarısız biri olduğunu düşünebilir. Bu yönde düşünen biri duygusal olarak daha nahoş duygular hissedebilir ve içe kapanabilir.

Bilişsel Davranışçı Terapi, olumsuz yönde gelişen koşullanma ve bununla ilişkili olarak gelişen inanç sistemini fark ederek; bu inanç sisteminin duygu ve davranışlara yansıma şeklini kişiye göstermeyi amaçlar.

Terapi sürecinde en temel prensip olarak işlevsiz ve iyi gelmeyen düşüncelerin alternatif/gerçekçi düşüncelerle değişimi sağlanır.

Düşünce düzeyinde yaratılan değişimin duyguları da olumlu yönde etkileyeceğini ve bu sayede istendik davranış değişiminin gözleneceğini ifade eder.

Terapi sürecinde kullanılan yöntemler sayesinde bireye çeşitli baş etme yolları öğretilir. Bu sayede iyi gelmeyen düşünce ve davranış örüntülerinin olumlu yönde değişimi amaçlanır.

Bilişsel Davranışçı Terapi Nasıl Yapılır? 

Bilişsel davranışçı terapide iki ana ilke vardır. Kişinin sergilediği davranışlar ve sahip olduğu düşünce kalıplarını günlük hayattaki düşünce ve hissettiğiniz duygularınızı etkilemektedir. Bilişler ise bu davranışlar ve duygularınız üzerinde etkisi olmaktadır. Bu sebeple bilişsel davranışçı terapi, bireyin olan biteni anlaması, algılaması ve yorumlamaları işlevi olmayan düşüncelerini ortadan kaldırıp değiştirmeyi hedefler.

Terapi sayesinde kişi zihninde var olan düşüncelerini fark eder. Kişilerin yaşadığı olayları algılama, yorumlama ve anlama yükleme şekilleriyle ilgilenir yanlış anlamları, yanlış algıları, yanlış yorumlamaları değiştirmeye ve üzerinde çalıştırmaya odaklanır.  Kişi kendi içsel sürecini yolculuğunu farkında olmasa bile terapi desteği ile bilinçli çabayla bunların bir kısmını fark edebilir ve ulaşabilir.

Bilişsel davranışçı terapi kişinin hayat boyu edindiği otomatik düşünceler, inançlar, kuralları üzerine çalışır ve bilişsel yapılandırma ile kişiyi sağlıklı düşünce yapısına yönlendirmeye çalışır.  Bunları şu şekilde açıklayabiliriz:

Otomatik Düşünceler: Aklımıza kendiliğinden gelen, sıklıkla fark edilmeyen, genelde sadece eşlik eden duygunun fark edildiği düşüncelerdir.

Ara İnançlar ve Kurallar: Yaşantı ve gözlem ile edinilen bilgiler, kişi tarafından dile getirilmese bile, bunlara inandığı için, farkında olmadan bu inanç ve kurallara göre hareket eder.

Temel İnançlar: Kişilerde olumlu ya da olumsuz temel inanç şeklinde 2 türde görülen, geçmiş deneyimler sonucunda oluşmuş olan, genel olarak çaresizlik, değersizlik, sevilmeme şeklinde açıklana inanç sistemleridir.

Bilişsel Davranışçı Terapi Hangi Rahatsızlıklara İyi Gelir?

Anksiyete bozuklukları

Obsesif kompulsif bozukluk

Panik bozukluk

Hipokondriyazis

Travma sonrası stres bozukluğu

Yaygın anksiyete bozukluğu

Depresyon

Cinsel işlev bozuklukları

Çift tedavileri ve aile terapileri

Alkol ve madde kötüye kullanımı

Yeme bozuklukları

Somatoform bozukluklar

Sosyal fobi

Özgül fobiler

Tik gibi çeşitli davranış problemleri

Yeme bozuklukları

Şizofreni

İki uçlu bozukluk

(Bipolar bozukluk)

Öfke kontrolü

Kişilik bozuklukları

Ağrı kontrolü

Çeşitli sağlık sorunlarına uyum sağlama

Uyku bozuklukları

Sıkça Sorulan Sorular

Yorumlar

YORUM YAPMAK İÇİN GİRİŞ YAPIN