Psikoz Nedir?

Psikoz, gerçeklik ile temasın kesilmesi anlamına gelir. Kendi başına tıbbi bir durum olmaktan ziyade akıl hastalığının bir belirtisidir.

Psikoz kelimesi, gerçeklikle temasın bir kaybolduğu zihinsel durumları tanımlamak için kullanılır. Birisi bu şekilde hastalandığında buna psikotik dönem denir.

Psikoz döneminde kişinin düşünceleri ve algıları bozulur, kişi neyin gerçek neyin gerçek olmadığını anlamakta güçlük çekebilir. Psikoz belirtileri arasında sanrılar (yanlış inançlar) ve halüsinasyonlar (başkalarının görmediği veya duymadığı şeyleri görme veya duyma) bulunur. 

Halüsinasyonlar

Halüsinasyon, dış uyaranların yokluğunda ortaya çıkan duyusal bir algıdır. Bu durumda görme, duyma, hissetme ya da koku alma mevcut değildir. Halüsinasyon gören bir insan, gerçekte var olmayan şeyler görebilir ya da tek başınayken birilerinin konuştuğunu duyabilir. 

İşitsel halüsinasyonlar: Etrafta kimse yokken sesler duymak

Dokunsal halüsinasyonlar: Açıklayamayacağınız tuhaf hisler veya duygular

Görsel halüsinasyonlar: Orada olmayan insanları veya nesneleri görmek 

Sanrılar

Sanrılar, gerçeklikle çelişen sabit, yanlış inançlar olarak tanımlanır. Örneğin duygu, düşünce ve hareketlerin başkaları tarafından kontrol edildiğine inanmak, sıradan olaylara veya rastlantılara aşırı anlam yüklemek, sanrılar arasında sıralanabilir.

Davranış Bozukluğu

Davranış bozuklukları hastalarda direkt olarak gözlemlenebilir. Hal ve hareketlerde dengesizlik, jest ve mimiklerin abartılı kullanımı davranış bozukluğunun göstergeleri olabilir.

Düşünce Bozukluğu

Hasta kişilerdeki düşünce bozuklukları net olarak anlaşılmayabilir. Ancak kişiler, bozuk düşüncelerini davranışlarına yansıtabilir ya da bunlardan bahsedebilirler.

Sosyal soyutlanma ve geri çekilme

Tuhaf konuşmalar ya da düşünceler 

Şüphecilik, sürekli diğerlerinin davranışlarını sorgulama

Duygusuzlaşma

Madde ya da alkol kullanımı 

İsteksizlik

Yersiz gülmeler

Uykusuzluk ya da aşırı uyku

Fiziksel görünüşlerine dikkat etmeme,

Kişisel hijyenin zayıflaması

Okulda ve işte performansın düşmesi,

Motivasyon eksikliği ve hiçbir iş yapmama isteği,

Konsantrasyon eksikliği ve bir işe odaklanamama durumu,

Sık sık yalnız zaman geçirme ve yakın çevreden uzaklaşmak,

Hiç duygu hissetmeme ya da katatoni (tepkisizlik) hali,

Atipik psikoz, bir psikoz türünün belirtisini gösterirken aynı zamanda diğer bir psikozun belirtilerini de gösterebildiğinden psikoz olarak nitelendirilen herhangi bir sınıf içerisine girmemektedir.

Genetik yatkınlık taşıyor olmak, çevresel faktörlerin hastalığın oluşumunda etkisi vardır. Atipik psikozun ilaçla tedavi edilmesi mümkündür fakat hastalığın nüksetme olasılığı yüksektir.

Atipik Psikoz Belirtileri

Mistik Delüzyonlar

Hiçbir gerçek temele dayanmayan değiştirilmesi imkansız olan inanışlardır. bu inanışlar, yanlış olduğunu gösteren kanıtlarla da düzeltilmek istense de düzeltilemez tat koku sıcaklık gibi şeyleri diğer  kişilerden farklı algılayabilirler.

Asosyallik

Hastalığın başlarında kişide şunlar ortaya çıkar kişilerin geneli yakın çevresiyle iletişim kurmakta zorluk çeker. Her zaman yalnız kalma isteği, insanlara karşı güvensizlik ortaya çıkar.

 İştahsızlık

Fiziksel belirtilerin başında iştahsızlık gelir eskisi kadar yememe anı kilo kayıpları bir şeyler yememe isteği ortaya çıkar.

Düzensiz Uyku

Uyku düzeni bozulan kişiler günün tümünü yatakta geçirebilir yada sadece günde 3- 4 saat uyuyabilir. Düzensiz uyku oldu için odaklanma unutkanlık ve dikkat eksikliği görülür.

Paranoya

Kendini sürekli bir tehdit altında hisseden psikoz hastası, sürekli arkasında ya da takip edildiğini düşünür. Hastalığın ilerleyen evrelerinde bu daha da sık görülmeye başlar.