Kinezi terapi, vücudun çeşitli
kısımlarına gövde kol ve bacağa zorla uygulanan hareket kombinasyonuyla,
vücudun destek ve hareket organlarıyla bunlar; kemikler, eklemler, bağlar,
kaslar, sinirler ile bazı rahatsızlıkları tedavisi yapılabilmektedir. Sinirlerde
oluşan felçlerde, eklem rahatsızlıklarında ve genellikle yeniden eğitme
tedavilerinde yapılabilecek metottur.
Pasif bir şekilde
gerçekleştirilmeyen kinezi terapide kişinin kendi efor harcaması gerekir. Yani rahatsızlığı
olan kişi doktorun gözetimi altında istenilen hareketleri yapmayı dener. Daha
sonra kişi hareketleri kendisi yapmaya çalışmaktadır. Doktor bu sırada sözel
bir şekilde yardımcı olur. Kinezi terapi, travma sonucu oluşan eklem
hareketlerinde kısıtlık, felç ve kas atrofileri tedavisinde önemli bir yeri
vardır.
Mekonoterapiye göre kineziterapi doktor
dozu isteğine göre ayarlayabilir ve hastanın refahının arttığını daha iyi takip
edebilir. Ama daha sonra mekanoterapi
eklenerek kineziterapi tamamlanabilir. Böylelikle kineziterapinin, iyileştirici
ve önleyici faydaları sayesinde modern tedavide mühim bir yeri oldur. Değeri son zamanlarda anlaşılan bir terapi
türü oldu ve uygulama alanı oldukça geniş alana yayıldı.
Ortopedi, travmalar,
romatizmalar; solunum, kas, dolaşım, mide-bağırsak, sinir sistemi
hastalıklarını; psikiyatriye ağrısız doğum gibi alanlardan da rağbet gördü.
Genelleyecek olursak kineziterapi aslında fizik tedavinin temelini
oluşturmasıyla bilimsel ve yöntemsel kurallar geliştirip çok daha fazla spor
aktiviteleriyle birleştirilmesidir.
Teknolojinin ve mekanik
imkanların gelişmesiyle doğal kasların hareketi zamanla azaldı. Vücudun her
kademesinde hareket söz konusu olmasına rağmen (sıvıların hareketleri, hücre
içindeki üyelerinin titreşimleri, kalbin hareketleri, nefes alıp-verme vs.)
insanlar daha az hareket eder oldu. Hareket eksikliği yüzyılımızın problemi
haline geldi ve hastalıklar (kas iskelet hastalıkları, kalp-damar hastalıkları,
sinir hastalıkları) arttı.
Kinezi terapi hareket etmeyi hedef
alan tedavi tekniğidir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarının
temellerini oluşturur. Rehabilitasyon cihazlarının çeşitleri tedavilerde
kullanılır. Fiziksel uyarıcıları rahatsız bölgeye geri bildirim yapılarak
hastalığın durumuna göre çift yönlü iyileştirici reaksiyonlar yani kas
tonusunun artırılması, kan dolaşımının tetiklenmesi gibi oluşturulmaya
çalışılır. Ayrıca kinezi terapi oluşabilecek hastalıkların riskini azaltmak ve
sağlığı korumak amacıyla da yapılmaktadır.
Vücut üzerinde fiziksel,
pisikoterapik, uyarıcı, yapısal, morfolojik ve işlevsel etkileri vardır.
Hastanın tedaviye aktif olarak katılmasını sağlayarak kendi gelişimini
gözlemesine imkân verir, hastalığı ve tedavisi hakkında farkındalık kazandırır,
içsel baş etme mekanizmalarını geliştirir. Bu özellikleri dolayısıyla pek çok
hastalıkta başarıyla uygulanan yan etkisiz bir yöntemdir. Kronik hastalıkların
gelişiminin durdurulmasına ve kaybedilmiş fonksiyonların geliştirilmesine
katkıda bulunmaktadır.
Ameliyat öncesi hazırlıklarda ve ameliyat sonrası dönemlerde tedavi amacıyla da uygulanır. Nedeni bilinmeyen ateş yüksekliği, vücuda yayılmış enfeksiyon, aşırı şiddetli kronik ağrılar, nedeni bilinmeyen şiddetli ağrılar, kanama, tedavisi yapılamayan ve sürekli ilerleyen ağır hastalıklar, büyük kan damarlarının ve sinirlerin çok yakınında yabancı cisim bulunması gibi durumlarda uygulaması önerilmez.