İlişkisel Terapi Nedir?
İlişkisel -kültürel terapi olarak da adlandırılan ilişkisel terapi, diğer insanlarla olan karşılıklı olarak tatmin edici ilişkilerin duygusal iyilik için gerekli olduğu fikrine dayanan bir terapötik yaklaşımdır. Bu tür bir psikoterapi, ırk, sınıf, kültür ve toplumsal cinsiyet gibi toplumsal faktörleri hesaba katar ve bu faktörlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan güç mücadelelerini ve diğer sorunları inceler ve aynı zamanda bir kişinin ilişkileriyle nasıl ilişkilendiğini inceler.
İlişkisel kuram olarak adlandırılan modelin temel düşüncesi ise zihinsel yaşamın temel taşı olarak dürtüleri değil, ötekilerle ilişkileri dikkate alan alternatif bir perspektiften türemiş olmasıdır. Bireyin sağlıklı bir duyguduruma sahip olabilmesi için, çevresindekilerle devam eden, tatmin edici ve doyurucu ilişkilere sahip olması bu terapi ekolünde oldukça önemli bir kriterdir. İlişkisel bakış açısı, karşılıklı etkileşim ve birlikte inşa konularına yaptığı vurgu ile büyük oranda psikanalizin uzun zamandır bağlı olduğu kısıtlayıcı varsayımlardan kurtulma çabaları sonucunda ortaya çıkmış ve geliştirilmiştir. Bu kurama göre ilişkisel ihtiyaçlarımız, kişiliğin temel taşlarını oluşturmaktadır.
Geleneksel psikoterapi yaklaşımlarından farklı olarak odağını tamamen örgütlü dürtülere veya kişinin karakterine vermez, bunun yerine kişinin diğerleriyle olan bağlılığını inceler. Kişilerin yaşadığı kişiler arası sorunları ve çatışmaları terapide çözmeyi hedefler.
İlişkisel psikoterapi Alfred North Whitehead, John Cobb, Jr., Catherine Keller ve Marjorie Hewitt Suchocki tarafından geliştirilmiştir. Bu terapi yaklaşımı psikolojik, duygusal ya da ilişkisel stres yaşayan ve bu konularda devam eden sıkıntısı olan kişilere uygulanabilir.
İlişkisel Psikoterapinin Temel İlkelerinden Bazıları Şunlardır:
• Duygusal yönden sağlıklı bir insan olabilmek için, kişinin çevresindekilerle devam eden tatmin edici ve doyurucu ilişkilere sahip olması gerekir.
• Stres ve duygusal karışıklıklar genelde geçmişteki ilişkisel deneyimlerin ve kişinin bugün kendisini ifadede yaşadığı kısıtlılıkların bir sonucu olarak meydana gelir.
• İlişkisel psikoterapi yürüten bir psikoterapist, terapi ortamında empati ve dikkatli dinlemeye yönelik bir iletişim kurar, böylelikle kişinin yaşadığı deneyimlere hem ilişkisel hem de sosyal yönden yol gösterici olur.
• Hem terapist hem de danışan ortaklaşa, güvene dayalı ve açık bir ilişkinin hâkim olduğu bir biçimde çalışırlar. Bu deneyim kişiye dışarıdaki hayatında uygulamaya geçmeden önce öğrendikleri için bir deneme alanı yaratmış olur.
İlişkisel Terapi Hangi Durumlarda Kullanılır?
İlişkisel terapi başkalarıyla karşılıklı olarak tatmin edici ilişkilerin gerekli olduğu fikrine dayanan terapötik bir yaklaşımdır. Bu tür psikoterapi, sosyal ve ailesel faktörlerin bir kişinin hayatındaki ilişkilerle ilişkisini hesaba katar. Aile, romantik, profesyonel veya sosyal ilişkilerinden dolayı sıkıntı yaşayan kişiler ilişkisel terapiden yararlanabilir.
Şu durumlar sayılabilir:
• Anksiyete
• Depresyon
• Stres
• Diğer duygudurum bozuklukları
• Yeme bozuklukları
• Bağımlılıklar
• Düşük benlik saygısı
• Zayıf vücut imajı
• Kronik ağrı veya diğer hastalıklar
• Travma
• Kişilik bozuklukları
