Beyin Damar Tıkanıklığı Belirtileri

Beyinde Damar Tıkanıklığı Nedir?

Beyin damar tıkanıklığı,  birçok sebebi olan damar tıkanıklığının beyinde meydana gelmesidir.  Damar tıkanıklığı ise bir kan damarının çoğunlukla damar sertliği ya da bir pıhtı yüzünden tıkanması olarak tanımlanabilir. 

 Beyne kan taşıyan iki karotis arteri vardır. Bunlar düşünme, konuşma, kişilik, duyusal ve motor işlevlerinin bulunduğu; beynin büyük kısmını besleyen kan damarlarıdır. Beyne giden kanın yüzde 80’i sağ ve sol şah damar tarafından sağlanmaktadır.  Bu damarlar yani karotis arterler içinde tıkanıklık ya da daralma kaynaklı olarak, kan akışının beyinde sağlanamaması durumudur. Damar tıkanıklığı arter duvarının iç tarafında yağ kalıntıları, kolesterol artıkları gibi madde birikimi nedeniyle tıkanıklık gelişmesiyle olabilmektedir.

Damar tıkanıklığı, kalp, beyin ya da diğer hayati organlara yeterince kan yani oksijen gitmemesi anlamına gelir ki, bu durum organların fonksiyonlarını tam olarak kullanamamalarına neden olur.

Beyinde Damar Tıkanıklığı Neden Olur?

Yüksek tansiyon

Yüksek tansiyon, beyinde damar tıkanıklığının başlıca nedenleri arasındadır. Çünkü yüksek tansiyon damarlarda hasara neden olur. Bu da damar tıkanıklığına yol açar.

Şeker hastalığı

Şeker hastalığı kılcal danmarlarda hasar yaratır. Damarlarda tıkanıklıkların oluşmasına neden olur. Bu nedenle, kesinlikle şeker hastalığı kontrol altına alınmalıdır.

Yüksek kolesterol ve İnme

Kötü kolesterol yüksek olduğunda damarlarda birikimlere neden olur. Zamanla damarlarda plaklar oluşur ve kan akışını kesecek kadar tıkanmalar meydana gelir. Yüksek kolesterol hayvansal yağların fazla alınması, şişmanlık, hareketsiz yaşam, sigara ve alkol alımı ile oluşur.

Hareketsizlik

Aşırı tuz tüketimi

İşlenmiş gıdalar, yağlı gıdalar

Aşırı kilo ve obezite

Ailede ateroskleroz öyküsü

Beyin ve beyin damarı hastalıkları

Beyin damar sertliği

Fibromüsküler displaziler

Moyamoya hastalığı

Doğumsal hastalıklar

Kalp hastalıkları

Hematolojik hastalıklar

Tütün ürünleri kullanımı, sigara içmek

Damar Sertliği

Bağ dokusu hastalıkları

Uyuşturucu kullanımı

Romatolojik hastalıklar

Radyasyona maruz kalma

Genetik nedenler

Trafik kazaları

Çeşitli ilaçların kullanımı

Yaşın ilerlemesi

Enfeksiyonlar ve tümörler olabilmektedir.

Damar kökenli olan beyin hastalıkları acil yardım gerektiren rahatsızlıklardır.

Kronik tedavi yöntemi: Eğer damar tıkanması boyun damarlarındaki %70’in üzerindeki bir darlık sebebiyle meydana gelmiş ise cerrahi müdahale ya da damara stent uygulanarak daralma açılmaya çalışılır. Kalpte yaşanan bir hastalık nedeniyle beyne pıhtı atma ihtimali nedeniyle kan sulandırıcı kullanılması zorunludur.

Akut tedavi yöntemi: Damar tıkanıklığı yaşayan hastalarda düzenli takip ve ilaç tedavisi zorunludur. Daha çok kanın pıhtılaşmasını azaltan bazı ilaçların kullanılması damar tıkanıklığının hızının yavaşlatılmasında bazen de hastalığın gerilemesinde önemlidir. Damar tıkanıklığı nedeniyle oluşan inme eğer yeni oluşmuş iken yakalanabilirse tromboliz tedavi uygulanabilir. Bu tedavi ile toplar veye atar damarın içine verilir. Bu tedavi yöntemi inmenin yaşandığı ilk saatlerde uygulanabilir. 

İlaç tedavisi seçeneği damar içindeki daralmanın yüzde kaç oranında olduğuna ve hastanın durumuna göre değişmektedir. Beyne giden damarlarda tıkanma oranı %50’den az hastalar için ilaç tedavisi iskemik inme (felç) riskini azaltmaya yardımcı olmaktadır. Bunlar arasında yüksek tansiyonu kontrol eden antihipertansifler, kolesterol seviyelerini düşüren ilaçlar ve kan pıhtılaşmasını engelleyen antiplatelet ilaçlar ve kanı incelten antikoagülan tedavisi yer alır.

Ameliyat tercihi ise büyük oranda tıkanmış geniş damarlara uygulanmaktadır. Bu müdahale ile plak tabakasının damar içinden uzaklaştırması ile damar içinde kan akışı tekrar sağlanarak ileride oluşabilecek inme riski ortadan kaldırılır.

Cerrahi tercih özellikle ilaç tedavisi ile belirtileri ve riskleri ortadan kalkmayan hastalara önerilmektedir.

Damar tıkanıklığını önlemek için dikkat edin.

Çevre ve hijyen sağlığına dikkat edilmeli.

Alkol, sigarayı ve tütün ürünlerini kullanmayı bırakılmalı.

Yüksek tansiyon ve diyabet sık sık kontrol altında olmalı.

Doktorunuzla düzenli kontrollerinizi yaptırın LDL ve HDL lipit değerlerinizi kontrol ettirin ve tedavileri aksatılmamalı.

 Doymuş yağlar ve kolesterolü düşük yiyecekler tüketin ve trans yağlardan kaçının

İdeal kiloya ulaşılmalı ve fazla kilo almamak damar sağlığı için oldukça önemlidir.

 Düzenli egzersiz yapılmalı ve yaşam tarzının iyi yönde değiştirilmelidir.

Lifli Gıdalar

 Bolca sebze ve meyve, kepekli tahıl, fasulye ve yulaf ezmesi gibi gıdalar, en iyi damar açıcı bitkisel besinler olarak bilinirler. Kolesterol düzeyinin düşmesine dolayısıyla damar tıkanıklığının önlenmesine yardımcı bitkisel çözümlerdir.

Besin Takviyeler

 Özellikle E ve K vitaminleri ile balık yağı gibi besin takviyeleri, damar çeperlerinde birikme yapan plakaların azalmasından yardımcıdırlar.

Omega3

Genel olarak balık türlerinin tamamı, Tuna balığı, somon ve keten tohumu omega3 deposudurlar. Kolesterol oksidasyonunu ve kan pıhtılaşmasını engellemek için etkili besinlerdir. Bunun dışında damar tıkanıklığının giderilmesi için domates de etkili bir besindir.

E Vitamini

Ispanak, ay çekirdeği, brokoli, kereviz gibi E vitamini yüksek olan gıdalar, damar duvarlarının iltihaplanmasını azaltmaktadır.

Düşük Kolesterol

Damar tıkanıklığını önlemek için doymuş yağ oranı yüksek gıdalardan kaçınmalısınız. Badem, ceviz, fındık, balık, zeytinyağı, fıstık gibi doğal besinler, vücudunuzun yağ ihtiyacını karşılayacak sağlıklı besinlere yönelmelisiniz.