Aversiyon Terapi Nedir?
Engelleme Terapisi ya da Aversiyon Terapisi; bir davranış terapisi türüdür ve istenmediği halde tekrarlı olarak yapılan bir davranış biçimini engellemeyi kapsar.
En basit şekliyle, yaramazlık eden bir çocuğu cezalandırmak bir engelleme terapisi sayılabilir.
Engelleme Terapisi, alışkanlık haline getirilen, istenmeyen bir davranışı, yine istenmeyen bir uyaranla ilişkilendirmeye koşullanarak, hastanın istenmeyen davranış kalıbını azaltmasını ya da bu kalıplardan tamamen kaçınmasını sağlamak için tasarlanmış bir psikoterapidir. Bu terapinin diğer bir adı “Engelleyici Koşullanma” olarak geçmektedir.
Engelleme Terapisi Aşağıdaki Sorunlarda Kullanılabilmektedir?
• Alkol bağımlılığı
• Sigara bağımlılığı
• Aşırı yeme/yeme bozuklukları
• Şiddet içerikli davranışlarda bulunma
Bu terapi yöntemi, kendine zarar vermekte olan insanların sağlıksız alışkanlıklarını daha az arzu edilir hale getirmeyi hedef almaktadır. Terapi sonrası, insanlarda, bu alışkanlıkları gerçekleştirdikten sonra “iyi hissetmeyi” bırakma durumu üzerine yoğunlaşılmaktadır.
Psikolojik öğrenme ve Pavlov şartlama deneylerinin sonucunda bu teknikler son derece ayrıntılı bir hale getirilmiştir; en önemlisi engelleyici stimulus ile istenilmeyen davranış veya normal olarak bu davranışa yol açan stimulus arasındaki zamanla ilgili ayarlama teknikleridir.
Engelleme Terapisinin ne kadar etki gösterdiği aşağıdaki faktörlere bağlıdır:
• Hastanın alışkanlığını/davranışlarını değiştirmek adına ne kadar motive olduğu
• Programın, alışkanlığın nüksetmesini önlemeye yönelik olup olmadığı
• Terapide kullanılan kesin yöntem ve uyaran türü
• Değiştirilen davranış türü
Aversiyon terapisiyle bir davranışla olumsuz ilişkilerin oluşumu yoluyla davranış değişikliğini motive eder. İlaçlar, hoş olmayan kokular veya tatlar ve hatta elektrik şokları, istenmeyen davranışları engelleyen olumsuz çağrışımlar oluşturmak için kullanılan yöntemlerden bazılarıdır. Tartışmalı olmakla birlikte, araştırmalar, belirli türden kaçınma terapisinin, yaşam tarzıyla ilgili bağımlılık ve hastalıkların tedavisinde etkili olabileceğini düşündürmektedir.