Aile Terapisi Nedir?
Bireylerin diğer insanlarla kurdukları ilişkiler, ruh sağlıkları ve duygusal doyumları açısından çok önemlidir. Özellikler ebeveyn, eş ve çocuklar gibi kişilerle kurulan yakın ilişkilerde, bu rol daha belirgin bir hal alır. Bu yakın ilişkilerden birisi olan evlilik ilişkisinde, eşler zaman zaman çatışmalar, zorlu ve sıkıntılı dönemler yaşayabilirler. Aile terapisi eş ve çocuklar ile gereğinde yakın akrabaları da kapsayan, aile üyelerini ilgilendiren sorunlara yönelik bir terapi formatıdır.
Aile terapisinde aile üyelerinden birinde gelişen psikiyatrik ya da psikolojik sorun aile ilişkileri dinamikleri çerçevesinde ele alınarak tedaviye gidilir ya da aile içindeki bireylerin ilişkisel çatışma, sıkıntı ve şikayetleri bir bütünlük içinde çözümlenmeye çalışılır.
Aile Terapisi Hangi Durumlarda Gereklidir?
Sağlıklı aile, yoluna çıkan her türlü soruna karşın büyümeye ve gelişmeye devam eden ailedir. Bu aileler işlevlerini yerine getirebilen ailelerdir. Sağlıksız işlev gösteren ailelerde; rollerin birbirine karışması, ailedeki hiyerarşinin bozulması, çatışma yönetiminde yetersizlik, problem çözme becerilerinin azlığı, iletişimde birbirine karışık mesajlar verme gibi özellikler görülür. Aile sisteminde bu tür problemler olduğunda bu durum kaçınılmaz olarak ruhsal sağlıkla ilgili problemleri de beraberinde getirmektedir. Bu noktada kendi problemlerini çözme noktasında yetersiz kalan aile bireyleri (bireysel ya da birlikte) profesyonel yardıma ihtiyaç duyabilir. Aile terapisi bu süreçte başlar.
Aile terapisine şu sorunları yaşıyorsanız başvurabilir diğer terapi çeşitleriyle destek alabilirsiniz:
• Çiftler arasındaki ilişki
• Boşanma süreci
• Evlilik sorunları
• Depresyon
• Çocuk bazlı problemler
• Ekonomik problemler
• İş stresi
• Yas ve travma süreçleri
• Alkol ve madde kullanımı
• Aile yaşamındaki değişiklikler (göç, iş değişikliği vb.)
• Duygusal ve fiziksel istismar, şiddet
• Duygu durum bozuklukları
• Çocuk ve ergenlerde davranış bozuklukları
• Uyum problemleri
• Göç eden aileler
• İhanet süreçleri
• Evlat edinme
• Psikoseksüel zorluklar
• Çocuk ve ergenlerde yeme bozuklukları
• Ebeveyn becerileri
• Motivasyon kaybı
• Cinsel problemler
Aile Terapisi Nasıl Yapılır?
Aile terapisi uygulamalarının farklı yöntemleri vardır. Bazı uygulamalarda tüm aile üyeleri aynı seansta bir araya gelirken, ağırlıklı olarak terapist aile üyelerinden bir ya da ikisini veya aile üyelerini tek tek görebilir.
Özellikle çocuk merkezli aile terapisi uygulamalarında, bazı durumlarda, çocukları öğretmenleri, okul rehberlik servisi ya da sosyal hizmet uzmanları ile görüşmeler söz konusu olabilmektedir. Terapist tüm aileye ve aile dinamiklerine odaklanır.
Aile Terapisinde Amaç:
Aile bireylerini, birbirleriyle olan etkileşimlerini, rollerini, sınırlarını, geniş aileyle olan ilişkilerini, inceleyerek ailenin bütünlüğünü sağlamak, dengeye ulaşmasına yardım etmek, çatışmaları olumlu bir şekilde çözümlemek ve stres durumları için baş etme becerilerini öğretmektir. Aileye olumlu iletişim becerileri kazandırmak, empatik duyarlılık kazandırmak, sorun çözme becerileri kazandırmak aile terapisinin en önemli hedeflerindendir.
Ailenin farkındalığını arttırmak, aileye bilgi, beceri kazandırmak, tüm aile bireylerine eşit davranmak, taraf tutmamak, yargılamamak, güvenli bir ortam oluşturmak, koşulsuz kabul, koşulsuz saygı sağlamak, tavsiye verip yönlendirmemek, öğüt vermemek, objektif bir ortam sağlamak terapistin en önemli görevlerindendir. Terapide bu ortamlar sağlandıktan sonra, çeşitli teknikler ve terapi ekolleri ile sorunun daha da anlaşılması amaçlanır, ulaşılmak istenen hedefler belirlenir. Bunu yaparken tek sorumluluk terapiste ait değildir, terapist görüşme sürecini yönlendirir fakat kararlar, aileye bırakılır, koşulsuz saygı ilkesi baz alınır, terapist asla öğüt vermez, yargılamaz. Koşulsuz saygı, koşulsuz kabul, güven ortamında, sorun çözüme kavuşana kadar, aile sorun çözme becerisi kazanana kadar, terapiste ihtiyacı kalmayana kadar terapi devam ettirilir. Devam ve sonlandırma süreci her aileye, her probleme göre değişebilmektedir.
